नेपालमा बेरोजगारीको समस्या र समाधान

राजधानी दैनिक

श्यामप्रसाद मैनाली

नेपालको श्रम तथा रोजगार नीतिले लगानीकर्ता मैत्रीपूर्ण वातावरण सिर्जना गर्ने, सबैलाई रोजगारीका अवसर प्रदान गर्ने, दीर्घकालीन आर्थिक वृद्धिको वातावरण तयार पार्ने, श्रम गर्ने उमेरका नागरिकलाई उत्पादनशील, विभेदरहित, शोषणमुक्त, मर्यादित, सुरक्षित र स्वास्थ्य कामका अवसर प्रदान गर्ने, अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने राष्ट्रिय अर्थतन्त्रको निर्माण गर्ने, बहुसीपयुक्त मानव संसाधनको विकास गर्ने जस्ता उद्देश्य राखेको छ ।

नेपालको संविधानमा भएका प्रावधान अध्ययन गर्ने हो भने रोजगारीका अवसर प्रदान गर्ने र सामाजिक न्याय’bout अत्यन्त राम्रो प्रतिबद्धता आएको छ । संवैधानिक र कानुनी प्रत्याभूति हुँदैमा रोजगारीका अवसर प्राप्त हुने भए नेपालमा कोही पनि बेरोजगार रहनुपर्ने अवस्था हुने थिएन । तर, देश यो समस्याबाट आक्रान्त छ ।

राष्ट्रिय प्रतिबद्धता आवधिक योजनामार्फत पनि आएका छन् । तर, पनि नेपालमा जनसंख्यामा आर्थिक रूपले क्रियाशीलहरूको संख्या ५६ प्रतिशत छ । यही समूहबाट प्रतिवर्ष विशेषगरी युवा ५ लाखको हाराहारीमा रोजगारीको खोजीमा निस्कन्छन् । देशभित्र नगण्य अवसर प्राप्त हुने भएकाले उनीहरूको गन्तव्य वैदेशिक रोजगारी (खासगरी मलेसिया, मध्यपूर्व, कोरिया आदि) हुने गरेको छ ।

युवा जोस, जाँगर र शक्ति विदेशी भूमिमा सिञ्चित गर्दै अस्वस्थ अवस्थामा नेपालमा फर्किन हुँदा यस्तो सशक्त र जीवन्त शक्तिको उपयोग हामीले गर्न नसकी उनीहरूको उमेर ढल्किँदै जाँदा सामाजिक सुरक्षाको जिम्मेवारी राज्यले लिनुपर्दा यस्ता जनशक्ति दायित्वको रूपमा राष्ट्रले लिनुपर्ने अवस्था छ ।

प्रकाशित मिति: : 2022-11-22 18:10:00

प्रतिकृया दिनुहोस्