कुनै पनि देश बन्नका लागि सबैभन्दा महत्वपूर्ण आधार हुन्-भूगोल र जनता । देशका निम्ति अन्य धेरै आधार चाहिन्छन् । तथापि यी दुई अनिवार्य हुन् । विश्वका हरेक मुलुक निर्माणमा अनेक र पृथक् आधार, इतिहास तथा यथार्थ हुन्छन्-छन् । हाम्रो देश नेपाल निर्माणका पनि भौगोलिक र जनताका आफ्नै आधार छन् ।
आजको सरहदभित्रको नेपाल मानचित्र दुई छिमेकी मुलुक चीन र भारतको तुलनामा भौगोलिक र जनसंख्या दुवै हिसाबले सानो छ । तथापि विश्व मानचित्रमा अन्य धेरै मुलुक भन्दा विशाल छ ।