नेपाली सन्दर्भमा समाजवाद : सहकारी यसको महत्त्वपूर्ण अस्त्र

गोपीनाथ मैनाली

काठमाडाै‌ं

बीपीको विचारमा समाजवादका दुई पक्ष छन्, राजनीतिक स्तरमा प्रजातन्त्र र आर्थिक क्षेत्रमा सामाजिक न्याय । नेपाली समाजलाई उनको यस विचारले तरङ्गित बनायो, किनकी नेपाली समाजमा त्यतिखेर न आर्थिक न्याय थियो न प्रजातन्त्र नै । उतिबेला समाजवाद आर्थिक संगठनमा पूर्ण नियन्त्रणको अर्थमा वा साम्यवादका अर्थमा लिइन्थ्यो भने प्रजातन्त्रलाई स्वतन्त्र रूपमा संगठित हुने र मताधिकारको प्रयोग गर्ने सीमित अर्थमा बुझिन्थ्यो । प्रजातान्त्रिक समाजवादले वैयक्तिक स्वतन्त्रता र सामाजिक हितलाई एकीकरण गर्दछ ।

केही वर्षअघि अमेरिकी राष्ट्रपति बाराक ओबामाले भनेका थिए, आर्थिक समृद्धि वा जनजीविकाका सबाललाई सम्बोधन गर्न सकिएन भने लेकतन्त्रको कुनै अर्थ रहँदैन । आर्थिक विपन्नता भएको र लोकतन्त्र पनि कलिलो भएको मुलुकका लागि आर्थिक न्याय र वैयक्तिक स्वतन्त्रतालाई एकसाथ संस्थागत गर्ने काम निकै चनौतीपूर्ण छ, तर यही नै त्यहाँको अपरिहार्यता हो । बीपीका पाँच दशक अघिका आर्थिक विचारलाई संविधानले राज्यका मार्गदर्शक सिद्धान्तका रूपमा स्वीकारेको छ संविधानले ‘समाजवादउन्मुख, स्वतन्त्र र समृद्ध अर्थतन्त्र निर्माण’ को अभिव्यक्ति मार्फत । र स्वीकारिएको छ सहकारीलाई समाजवाद प्राप्त गर्ने माध्यमका रूपमा । 

प्रकाशित मिति: : 2020-01-25 00:47:39

प्रतिकृया दिनुहोस्