कोरोना महामारी फैलिएको १ वर्ष हुँदैछ । यो अवधिमा कोरोना भाइरस, कोरोना संक्रमण तथा कोभिडबारे धेरै धारणा परिष्कृत हुँदै आएका छन् ।
पुराना अवधारणा विस्थापित हुँदै अनुसन्धानको आधारमा नयाँ धारणाको विकास भइरहेको छ । हामीले नयाँ धारणालाई आत्मसात गर्दै अघिं बढ्नुपर्छ । विश्व स्वास्थ्य संगठन, सीडीसी लगायतका आधिकारिक संस्थाले बनाएका नयाँ धारणा यहाँ उल्लेख गरेको छु –
– कुनै संक्रमितसंग ६ फिटको दूरी कायम भएको तथा १५ मिनेटभन्दा कम समय कुरा भएको अवस्थामा लक्षण नदेखिएमा पीसीआर परीक्षण गर्नुपर्दैन ।
– ज्वरो आउने, खोकी लाग्ने, सास फेर्न गाह्रो हुने, जाडो हुने, स्वाद र गन्ध हराउने जस्ता लक्षण देखिएमा वा संक्रमितसँग १५ मिनेटभन्दा धेरै एक्सपोजर भएमा जति सक्यो छिटो पीसीआर टेस्ट गर्नुपर्दछ । छिटो संक्रमण पत्ता लागेमा आफूलाई पनि जोखिम व्यवस्थापन गर्न सजिलो हुने तथा अन्य व्यक्तिलाई पनि नसर्ने (आइसोलेसनमा बसेपछि) हुन्छ ।
– अमेरिकाको सीडीसी लगायतका संस्थाले आइसोलेसन अवधि १४ दिन घटाएर १० दिन कायम गरेका छन् । केही युरोपियन देश तथा अमेरिकाले पनि आइसोलेसन अवधिलाई ७ दिनमा झार्ने छलफल गरे पनि जनस्वास्थ्य विज्ञहरूले १० दिनभन्दा कम गरेमा संक्रमण फैलिने चेतावनी दिएका छन् । हामीले पनि लक्षण नभएको अवस्थामा आइसोलेसन अवधि १० दिन कायम गर्ने वा लक्षण देखिएका केसमा लक्षण हराएको ३ दिनपछि (१० दिन बसिसक्दा लक्षण हराएको ३ दिनपछि) आइसोलेसन अवधि समाप्त गर्दा हुन्छ ।
– १० दिनको आइसोलेसनपछि जोखिम वर्गमा रहेका व्यक्ति (ज्येष्ठ नागरिक, दीर्घ बिरामी, अटो इम्युन डिजिज भएका व्यक्ति तथा अस्पतालमा गम्भीर रहेका बिरामी) बाहेक अन्य व्यक्तिले पीसीआर टेस्ट गर्नुपर्दैन । ठीक भयो कि भएन भनेर चिन्ता तथा तनाव लिने व्यक्तिले ढुक्क हुनको लागि पीसीआर टेस्ट गर्नु राम्रो उपयुक्त हुन्छ ।