‘थण्डर ड्रायगन’को उपमा पाएकाे संसारकाे सबैभन्दा रहस्यमयी देश हाे, भुटान। जहाँ भ्रमण गर्न चुनौतीपूर्ण मानिन्छ। तर, सन् २०२२ मा घुम्ने सूचीको लागि नयाँ प्रोत्साहन गर्दै ६० वर्षमा पहिलो पटक यात्रुहरूका लागि ‘ट्रान्स भुटान ट्रेल’ पुन: खोलिने भएकाे छ।

बाैद्धिष्ट राष्ट्र भुटान हिमालयकाे छेउमा रहेकाे एक सुन्दर देश हाे। जुन लोभ्याउने पहाडी दृश्यहरू र इतिहासले भरिपूर्ण मनमोहक मठ मन्दिरहरूका लागि प्रसिद्ध छ। यही रहेकाे छ करिब ४ सय किलाेमिटर लामाे ऐतिहासिक तीर्थयात्रा मार्ग,‘ट्रान्स भुटान ट्रेल’।

जीर्णोद्धार परियोजनाको प्रमुख दाता भूटान–क्यानडा फाउन्डेसनकाअनुसार यसले करिब ४०० किमि (२५० माइल) को याे मार्गले नौ जोङखाग (जिल्ला), २८ गेवोग (स्थानीय सरकार), दुई नगरपालिका, एउटा राष्ट्रिय निकुञ्ज र ४०० ऐतिहासिक र सांस्कृतिक स्थलहरूलाई जोड्नेछ।

सम्पूर्ण ट्रेल मार्ग पछ्याउने यात्रुहरूले १८ ठूला पुलहरू पार गर्ने छन् र १० हजार  सिँढीहरू चढ्नेछन्। जहाँ पैदल वा माउण्टेन बाइक गर्न पनि सम्भव हुनेछ।

‘यसको निर्माण र सञ्चालन दुबै समुदायमा आधारित परियोजना हो। जसले पुरातन सांस्कृतिक प्रतिमालाई पुनर्स्थापित गर्नेछ र तीर्थयात्री तथा यात्रुहरूलाई शुद्ध कार्बनकाे शून्य अनुभव प्रदान गर्नेछ,’ भुटान क्यानडा फाउण्डेशनका अध्यक्ष साम ब्लिथले भने।

साथै ट्रान्स भुटान ट्रेलले देशको कुल राष्ट्रिय खुशीको दर्शनलाई पनि प्रतिबिम्बित गर्दछ र भुटानका बच्चाहरूलाई आफ्ना पुर्खाहरूको पाइलामा हिँड्न अनुमति दिने उनले बताएका छन।

ट्रेलको सबैभन्दा पश्चिमी बिन्दु हा शहर हो, जुन तिब्बतको सीमाना नजिक पर्दछ। सबैभन्दा पूर्वी बिन्दु भारतको अरुणाचल प्रदेश राज्यको सीमाना नजिक रहेको ट्राशिगाङ हो।

भुटान क्यानडा फाउण्डेशनका प्रतिनिधिकाअनुसार एक महत्वाकांक्षी पदयात्रीले लगभग एक महिनामा सम्पूर्ण ट्रेल पार गर्न सक्छ। तर, धेरैजसो पर्यटकहरूले तीन/चार वा सात दिनको भ्रमणमा ट्रेलको छोटो भागको आनन्द पनि लिन सक्नेछन्।

भुटानका ४१ वर्षीय राजा जिग्मे खेसर नामग्याल वाङ्चुकले सन् १९६० को दशकमा भुटानले सडक निर्माण गर्न थालेपछि जीर्ण हुनुअघि बुद्ध धर्मको तीर्थयात्रा मार्गको रूपमा रहेको उक्त ट्रेललाई पुनर्स्थापना गर्नको लागि उनले प्रमुख भूमिका खेलेका हुन्।

उनले मार्च महिनामा मध्य भुटानको पवित्र सहर ट्रोङ्सामा एक समारोहका बीच ट्रेलको उद्घाटन कार्यक्रम रहेकाे छ।

यसको ‘उच्च मूल्य, कम प्रभाव’ पर्यटन रणनीतिको कारण भुटानले महामारीअघि एक सामान्य वर्षमा केही हजार आगन्तुकहरू मात्र गर्थे। अधिक पर्यटनबाट बच्नको लागि भुटानले अनिवार्य रुपमा विदेशी पर्यटकलाई २५० डलर प्रतिदिन शुल्क लिन्छ। यो शुल्कमा यातायात, आवास, खाना र गाइड सेवा समावेश गरिएको छ। यो लागतले धेरै मानिसहरूलाई भ्रमण गर्न केही हदसम्म निषेधित गर्दछ।

यो मानसिकता लागू गर्दै ट्रान्स भुटान ट्रेलमा आकांक्षी पैदल यात्रीहरूले अनुमतिको लागि अप्रिल महिनादेखि आवेदन दिन सक्नेछ।

– एजेन्सीकाे सहयाेगमा