अर्जुनपुत्र अभिमन्यु महाभारत युद्धमा सामेल हुँदा १६ वर्षका थिए। चक्रब्यूहमा प्रवेश गर्ने मात्र शिक्षा पाएका ती युवालाई बहिर्गमनको ज्ञान थिएन। त्यसैले उनी चक्रब्यूहमै मरे। भगवान कृष्ण र बलरामका भान्जा उनी सुभद्राको कोखबाट जन्मिए। वीरोचित गुणले युक्त थिए। संकट सामना गर्न जोश, सौर्य, उमंग र साहस मात्र पर्याप्त हुँदैन, विवेक, होस र युक्ति पनि चाहिन्छ। नेपाली राजनीतिमा प्रवेश गरिरहेका नयाँ पुस्तालाई हामी जस्ता साठी वर्ष नाघेका बा र काकाहरूले सम्झाउनै पर्ने कुरा यही हो।
विराट राजाकी छोरी उत्तरासँग विवाह भएको केही महिनामै बिते, अभिमन्यु। उनका ‘गर्भे टुहुरा’ छोरा परीक्षितमा पनि पिताका धेरै गुण थिए। महाभारत युुद्ध सकिएपछि पाण्डव मानसरोवरतिर एकान्तवासमा गए। हस्तिनापुरको राजगद्दीमा बसे परीक्षित। भनिन्छ, उनकै पालामा कलियुग सुरु भएको हो।
